Waar we voor staan

1. Data is macht

De verzameling en het gebruik van data representeert en gaat gepaard met belangen. In een samenleving die in toenemende mate datagedreven is, vraagt dit om nieuwe checks and balances en mechanismen van tegenmacht; bijvoorbeeld op het gebied van transparantie, controleerbaarheid en inspraak.

 

2. Dataverzameling mag nooit een doel op zich zijn

Dataverzameling mag nooit een doel op zich zijn. Technische oplossingen moeten betere sociale oplossingen niet in de weg staan. Een datagedreven maatschappij mag bijvoorbeeld nooit een obstakel zijn voor het waarborgen van mensenrechten en fundamentele grondrechten.

 

3. Autonomie over eigen data

Iedereen moet het recht hebben te besluiten wat er met diens persoonlijke data wordt gedaan en dat op een geïnformeerde manier kunnen doen. Het afstaan van persoonlijke data mag nooit een noodzakelijke voorwaarde zijn om gebruik te maken van belangrijke (publieke) diensten.

 

4. Privacy is van collectief belang

Privacy en andere waarden die in het geding kunnen zijn bij persoonlijke dataverzameling zijn niet te reduceren tot individuele verantwoordelijkheid alleen. Vaak staan er collectieve belangen op het spel. De overheid moet ingrijpen als grootschalige dataverzameling publieke waarden in het geding brengt, bijvoorbeeld wanneer het grootschalige desinformatiecampagnes faciliteert.

 

5. Data met publiek belang dient openbaar te zijn

Data ingezet ten dienste van een aanmerkelijk publiek belang, zoals in de wetenschap, journalistiek en door de overheid moet – mits het niet gaat om persoonlijke gegevens of gegevens waarbij vrijgave tot (veiligheids-)risico’s leidt – openbaar, controleerbaar, bekritiseerbaar en zoveel mogelijk voor iedereen toegankelijk zijn.

 

6. Waarborg representativiteit van data

Data moet representatief zijn ten aanzien van wat er mee wordt gedaan, bijvoorbeeld op het gebied van gender en etniciteit. In lijn met de doelstelling van een dataset dienen altijd mensen met de domein-specifieke kennis te worden geraadpleegd.

 

7. De data-samenleving gaat ons allemaal aan

Het bewust omgaan met data moet niet enkel iets zijn voor experts. Er bestaat een grote asymmetrie binnen de samenleving met betrekking tot de technische vaardigheden en kennis om zich effectief te bewegen binnen de data-samenleving. Dit vergroot de ongelijkheid in de maatschappij en vormt een probleem voor ons allemaal.

 

8. Privacy en duurzaamheid gaan hand in hand

Dataminimalisatie – zowel in het verzamelen, combineren, analyseren, delen en bewaren van data – is niet alleen van belang met het oog op privacy, maar ook op het gebied van duurzaamheid. Hoewel het misschien net lijkt of ons datagebruik uit de lucht komt vallen, legt de infrastructuur eromheen een grote belasting op het milieu. Zowel het gebied van energie als de gebruikte grondstoffen.

 

9. Cruciale data-technologie toegankelijk voor iedereen

We zijn van mening dat het naar eigen inzicht produceren en gebruiken van data een essentieel recht is waar iedereen gebruik van moet kunnen maken en dat door de overheid moet worden geborgd, bijvoorbeeld door het gebruik van nieuwe netwerktechnologieën voor iedereen betaalbaar te houden.

 

10. Vrijheid van informatie binnen grenzen van de wet

We zijn voor een vrij internet, waar in principe informatie vrij dient te zijn. Echter, dingen die in het echte leven niet mogen, mogen op internet ook niet. Desinformatie, nepnieuws en bedreigingen dienen actief bestreden te worden en zaken als leeftijdsgrenzen moeten op internet worden gehandhaafd.